Iemand moet het doen 13 februari 2022
Ik denk dat je je een beetje God moet voelen om een poging te wagen de GGZ en psychiatrie te veranderen. Ik zeg iemand moet het doen en het is niet zo gek dat Jim van Os zich opwerpt met in zijn kielzog nog wat meer grote, maatschappelijk betrokken geleerden met een zekere status quo binnen de wereld van psychiatrie, GGZ en wetenschap. Laat ik om te beginnen zeggen, mij gaat het niet lukken, dus ik steun de groep die het Ecosysteem Mentale Gezondheid uit wil dragen. Ik hoor niet bij deze groep, ik hoor aan de andere kant. Ik hoor aan de kant van de straatmeiden en de klei en heb onlangs de wereld leren kennen van de mensen die geen contact willen of hebben met het formele circuit van de zorg en de begeleiding. Ik heb het over de mensen die geen computer hebben en zeker geen gebruik maken van E- communities. Het gaat over de mensen die soms geen woning hebben, geen geld, vaak geen netwerk en soms geen levensvaardigheden.
Zeker, Jim van Os en Myrrhe van Spronsen, de auteurs van het boek Wij zijn God niet, stippen de groep mensen die het moeten hebben van in het informele circuit aan en zeker binnen de GEM (zo heeft het systeem) is er vast plek voor hen, net als voor muziekcentrum Eiwerk maar als je de GGZ wilt veranderen moet je denk ik niet daar beginnen. Je moet de bestuurders en financiers eerst zien mee te krijgen, dan de geschikte hulpverleners, de gelijkgestemden. Dat neemt niet weg dat die andere kant in de samenleving, waar de zorgmijders onder vallen, de mensen die gemeden worden en waar een andere betrokken groep burgers, kerken en vrijwilligers zich mee bezighoudt, evenveel geld en steun en een plek in de buurten mag hebben. Als die ontwikkeling gelijk op kan gaan, dan kunnen we ooit misschien elkaar een beetje naderen.
Ik zat lang in de wereld van richtlijnen, protocollen en GGZ en heb me er op een bepaald moment vanaf gekeerd. Vooral omdat ik moeite kreeg met de belangen die er speelden van de onderzoekers. Richtlijnen stonden garant voor nieuw onderzoeksgeld en daaraan gekoppeld conferentiebelang en inkomsten. De kennis bleef hangen in de eigen onderzoeks- en opleidingspraktijk maar bereikte de vloer waar het om te doen was niet. Hoe zou dat nu komen? Dat heb ik nu ook een beetje bij dit boek. Ik had behoorlijk wat moeite met het Engelse jargon dat de schrijvers gebruiken. Het refereert aan de wereld van confereren, eigen onderzoekspraktijken, psychiatrie-elite waar ik me tegen verzet. Het is eerder principieel dus.
Natuurlijk moet je eigen termen gebruiken en is het begrip hulpnetwerk hier niet geschikt en heb je het over Resoursegroepen en Social Holding. Nogmaals, ik steun de poging om de boel helemaal om te gooien en de GGZ te minimaliseren en samen te gaan met het sociaal domein. Ook de huidige onderzoekspraktijk, als het even kan. Maar we spreken een andere taal. We leven in een andere werkelijkheid. Ik denk dat we er hetzelfde over denken maar vanaf verschillende kanten. Die kanten, jazeker, moeten ergens samen komen.
Bestaat er eigenlijk een beweging aan die andere kant? Een beweging die zich niet afhankelijk op stelt van de GGZ en psychiatrie werkers? De arbeidersbeweging of de vrouwenbeweging van de psychiatrie?
Dat moeten de krachtige onafhankelijke Ervaringswerkers en Ervaringskenners zijn. Mensen die hun mond opendoen en samen met burgers aan het werk zijn. Ze bestaan vast maar waar weet ik nu niet goed. Een groot deel is opgeslokt door het bestaande systeem dat Jim en consorten nu terecht wil veranderen.
Jim praat over goed opgeleide hulpverleners, professionals, belangrijk voor de therapeutische relatie. Vallen daar ook de opgeleide en binnen de GGZ werkende ervaringsdeskundigen onder? En wie gaat nu het boek schrijven vanuit het perspectief van de 'lijdende' burgers en de niet opgeleide straatwerkers en onafhankelijke ervaringswerkers en bemoeimoeders die met hun voeten in de klei rondstampen en daar een relatie opbouwen met burgers die het vertrouwen in het Nederlandse hulpverlenerssysteem hebben verloren?
up
|