Hartzaak of Hardzaak is een website van Jop Egmond en Hannie Boumans.
In 1995 kregen zij met de psychiatrie te maken. Het is begonnen als een website voor lotgenoten moeders en vaders die ervaringen wilden delen. Tot wat het nu geworden is, een persoonlijke kleine geschiedenis waarin moeder en zoon samenwerken en verbinding houden.

Het verschil in herstel

17-11-2025

Elke keer als ik onderzoeken zie en lezingen hoor, vooral als ze over “herstel” gaan, dan herken ik onze situatie niet. Klinisch, maatschappelijk, functioneel, persoonlijk herstel. Mijn zoon is dertig jaar geleden volwassen geworden. Omdat hij psychotisch werd, kreeg dat nog eens een extra dimensie. Hij ging niet terug naar zoals het ooit was, maar heeft zelf een nieuwe vorm gevonden. Hij is “Van nergens naar ergens” gegaan. Hij heeft hard gewerkt om te komen waar hij nu is, en dat met in acht neming van de restverschijnselen die hij heeft overgehouden na zijn klinisch herstel.
Hij is hersteld maar leeft deels in een andere, magische werkelijkheid.
Ik was drie dagen geleden bij het psychosecongres, georganiseerd door Phrenos en ook daar dacht ik weer: waarom hoor ik nooit iets over jongens zoals mijn zoon? Vroeger vielen ze met zijn diagnose onder “pappen en nathouden” dus herstelwerkzaamheden waren niet urgent.
Dertig jaar geleden kreeg Jop de diagnose chronische paranoïde schizofrenie. Met in die tijd een GAF score van 40. Dat zegt iets over het functioneren. Een GAF van 80 was goed. Tegenwoordig heet dat Whodas 2.0. Het is een instrument dat beperkingen meet op allerlei levensgebieden. Het bijzondere is dat iemand, of een aantal “iemanden” hebben vastgesteld wat de norm hiervoor is. Wat normaal is.
Bij mijn zoon is niets normaal. Hij heeft te dealen met een aantal ingewikkeldheden die hij zodanig heeft ingepast in zijn dagelijkse levensstructuur, dat het voor hem niet alleen leefbaar maar zelfs plezierig leefbaar is. Dat is heel hard werken en het lukt hem. Dat noem ik “hersteld zijn”! Hij volgt alleen niet de algemene standaard.

De WHODAS meet op zes domeinen van het functioneren of er sprake is van een beperking:

Begrijpen en communiceren
Hij begrijpt ons goed en wij proberen hem te begrijpen. Dat is niet altijd gemakkelijk omdat hij deels leeft in een werkelijkheid die is gebaseerd op magisch denken en het bezweren van gevaren voor hem en anderen waar hij voor zorgt.

Bewegen en verplaatsen
Hij wil wel sporten, dansen en mountainbiken. Dat komt er nu niet van maar misschien later, als hij, zoals hij zegt, weer kan doen waar hij zin in heeft.

Omgaan met mensen
Hij kan goed omgaan met mensen, wil graag weer socialer worden maar kan nu geen vrienden maken en mee naar huis nemen, eerst moet hij een andere woning hebben.

Activiteiten
Hij doet zijn huishouden, kookt, maakt schoon, doet de was, boodschappen. Hij zorgt nu al 30 jaar voor zichzelf op zijn eigen manier in dezelfde woning. Dus dat moet goed gaan.

Zelfverzorging
Hij verzorgt zich prima. Ziet er goed uit. Is schoon. Heeft mooie sportieve merkkleding. Zijn hoofd doet alleen niet altijd mee. Hij knipt zijn haar niet en scheert zijn baart niet en poetst zelden zijn tanden, omdat ze door het poetsen te hard slijten.

Deelname aan de samenleving
Hij coördineert het leven van anderen waar hij een magisch contact mee heeft. Hij is de dertiende man bij belangrijke voetbalwedstrijden van Ajax die hij op de radio volgt. Hij belegt en houdt de beurs bij en verder is hij mijn webmaster en werkt nu al meer dan 20 jaar aan deze website. Hij maakt om de 14 dagen samen met zijn broer muziek met Logic op de computer bij muziekcentrum Eiwerk.

Ook al heeft hij slechts contact met ons, zijn familie, de apotheker, wat cassieres, zijn behandelaren van het FACT en iemand van het buurtteam om zijn post open te maken, voor mij is hij hersteld in ieder geval persoonlijk, functioneel, klinisch en maatschappelijk doet hij goed werk als coördinator van andere werkenden, ook al valt dat waarschijnlijk buiten de “standaard”